Rodzaje Blizn – Sposoby Leczenia i Rehabilitacji Blizn

Spis treści
    Add a header to begin generating the table of contents

    Czym jest blizna?

    Blizna (łac. cicatrix) – jest zmianą skórną, tworzącą się w wyniku urazu lub po działaniu chirurga. Zadaniem blizny jest połączenie brzegów rany oraz tkanek ją okalających. Jest to proces następujący z powodu przerwania ciągłości skóry właściwej oraz tkanek położonych głębiej, jest on nieunikniony i nie ma możliwości aby temu zapobiec.

    Aby zrozumieć proces powstawania i leczenia blizn, warto zacząć od zgłębienia informacji na temat skóry – cech, sposobów pielęgnacji i ochrony.

    Jak powstają blizny?

    Blizny są nowopowstałą tkanką, której głównym składnikiem budującym jest kolagen. Zapewnia on jej wytrzymałość. Proces tworzenia blizn dzieje się wskutek gojenia się ran – gdy uszkodzona mechanicznie, przez chorobę, oparzenie, skalpel lub wyleczony stan zapalny skóry tkanka zostaje zastąpiona tkanką łączną włóknistą. Warto zwrócić uwagę na zapobieganie powstania blizny poprzez odpowiednią pielęgnację rany. Co niezwykle istotne – blizna nie obejmuje jedynie powierzchni skóry. W procesie gojenia, tkanki zrastając się, jednocześnie łączą się na wielu poziomach. W związku z tym włókna blizny sięgają znacznie głębiej, przeplatając się w nieregularny sposób z tkankami położonymi głęboko pod skórą, takimi jak powięź, mięśnie czy ścięgna). Wielkość blizny, sposób jej powstania oraz proces gojenia mają wpływ na to, iż powstająca blizna może spowodować zaburzenia w funkcjonowaniu tkanki mięśniowo – powięziowej wokół gojących się tkanek. Wśród powikłań można wymienić:

    • ból (słaby do ostrego)
    • świąd
    • dyskomfort i uczucie ciągnięcia
    • zrosty tkanek
    • ograniczenia ruchomości w tkankach
    • nieprawidłowa postawa ciała
    • zaburzenia receptorów czucia (priopriocepcja)
    • przeniesienie nadmiernych obciążeń na inną okolicę ciała

    Powstałe powikłania można skutecznie leczyć, stosując metody małoinwazyjne, takie jak laserowe usuwanie blizn oraz fizjoterapia.

    Z powodu różnorakich sposobów powstawania i pochodzenia blizn, a także przez wzgląd na ich zewnętrzny wygląd, blizny dzielą się na różne rodzaje. Podstawowym rozróżnieniem jest podział związany z procesem dojrzewania blizny, na który wpływ ma wiele czynników takich jak choćby wielkość uszkodzenia tkanek oraz indywidualne predyspozycje pacjenta/-tki – stan zdrowia czy szybkość gojenia się ran). Wyróżniamy blizny:

    • niedojrzałe i dojrzałe (podział podstawowy)
    • przerostowe, zanikowe, bliznowce i keloidy (rozróżnienie ze względu na wygląd)
    • pooperacyjne, oparzeniowe, potrądzikowe i pourazowe (podział w odniesieniu do przyczyny powstania)

    Blizny niedojrzałe

    Blizny niedojrzała – to blizna w pierwszej fazie powstawania zabliźniającej się po wygojeniu rany tkanki. Blizny niedojrzałe najczęściej są lekko wypukłe i czerwone, niejednokrotnie powodują dyskomfort, mogą być przyczyną odczuwania świądu, pieczenia oraz dolegliwości bólowych.

    O blizny należy dbać od samego początku na każdym etapie ich powstawania i rozwoju. Profilaktyka zapewnia lepsze efekty procesu leczenia. Już w pierwszych fazach gojenia się rany należy ją odpowiednio pielęgnować, regularnie oczyszczać oraz stosować specjalistyczne produkty, jak choćby odpowiednio dobrane opatrunki mające na celu przyspieszenie procesu gojenia.   Gojenie blizn można podzielić na 3 etapy:

    Etap pierwszy – faza zapalna – trwa od 48 do 72 godzin od powstania rany, pojawia się stan zapalny, mający na celu oczyszczenie się rany od wewnątrz. W fazie zapalnej powstaje skrzep krwi, który pokrywa ranę chroniąc ją przed czynnikami zewnętrznymi oraz przygotowujący skórę do rozpoczęcia działań naprawczych.   W trwającym od 3 do 6 tygodniu od przerwania ciągłości skóry, drugim etapie – ziarnowaniu (proliferacji) następuje wyciszenie stanu zapalnego, a ubytki w tkankach zastępowane są nowymi komórkami. Rana pokrywana jest nowym naskórkiem.   Ostatni etap, czyli dojrzewanie rozpoczyna się po około 3 tygodniach od powstania rany, która w tej fazie jest intensywnie przebudowywana, następuje uporządkowanie struktury kolagenu oraz przywracanie skórze wytrzymałości sprzed przerwania jej ciągłości.   Proces gojenia się rany i powstawania blizny jest długotrwały. Ostateczny kształt blizna przyjmuje po około 12 miesiącach od momentu powstania, jednak przebudowa tkanek może trwać nawet do dwóch lub więcej lat. W tym czasie blizna przyjmuje bardziej regularny kształt, wypłaszacza się oraz zmienia kolor na znacznie bledszy, upodabniając się do koloru skóry. Blizna niedojrzała przekształca się w bliznę dojrzałą wraz z upływem czasu.   Prace mające na celu poprawę stanu blizny niedojrzałej oraz zmniejszenie jej widoczności i dyskomfortu pacjenta, można rozpocząć niezwłocznie po powstaniu blizny. Pomocne tu mogą być zabiegi fizjoterapeutyczne, takie jak: mobilizacje blizny, masaże, igłowanie na sucho czy kinesiotaping. Takie działania mają na celu zwiększenie elastyczności i ruchomości tkanek, zapobieganie powstawaniom zrostów oraz zmniejszenie u pacjentów uczucia ciągnięcia. Blizny niedojrzałe można leczyć także przez stosowanie preparatów przeznaczonych do pielęgnacji blizn i ich okolic. Mogą to być plastry, kremy czy maści np. z wyciągiem z cebuli czy na bazie silikonów oraz preparaty kolagenowe.   Można również wesprzeć proces gojenia stosując delikatne zabiegi, możliwe do wykonania jeszcze gdy blizna nie jest dojrzała:

    • laser PicoPlus
    • radiofrekencja EndyMed PRO
    • Terapia światłem LED
    • Karboksyterapia
    • Lipotransfer
    • Iniekcyjne ujędrnianie skóry
    • Peeling chemiczny

    Blizny dojrzałe

    Blizna dojrzała to efekt prawidłowego procesu gojenia się rany. Taka blizna wyglądem przypomina skórę ją okalającą, jest płaska i nie wykazuje cech zaczerwienienia. Kolor blizny jest przeważnie jaśniejszy niż odcień skóry, blizna dojrzała powinna być miękka i elastyczna oraz nie powodować dyskomfortu i nie dawać dolegliwości bólowych.

    Nawet poprawnie zagojone blizny dojrzałe mogą stanowić problem – najczęściej natury estetycznej. Wpływ na to ma ich wielkość oraz umiejscowienie – np. na twarzy czy innych odkrytych częściach ciała. Na szczęście z takimi problemami świetnie radzi sobie medycyna estetyczna, a blizny dojrzałe mogą być skutecznie usuwane z pomocą zabiegów laserowych lub innych zabiegów medycyny estetycznej, które również będą miały na celu zmniejszenie widoczności blizny.   Zabiegi laserowe stosowane na dojrzałą bliznę są bezinwazyjne, a ich zadaniem jest pobudzenie skóry do regeneracji i odbudowy. W procesie lecznie należy rozważyć również mezoterapię, zabiegi terapii światłem LED, złuszczania chemicznego, Skin Needling, Dermapen, karboksyterapię, czy radiofrekwencję mikroigłową.

    Rodzaje blizn – wygląd

    Ze względu nadmierną lub niedostateczną produkcję kolagenu i elastyny oraz związane z tym cechy zewnętrze blizn: ich kształt ich wygląd, wyróżnia się następujące rodzaje blizn: Blizny prawidłowe są jednym z typów blizn, które mogą powstać w wyniku procesu gojenia się ran.

    Blizny przerostowe – hipertroficzne

    Blizna przerostowa powstaje w wyniku zaburzenia – wydłużenia procesu gojenia i dojrzewania blizny. Umiejscowione są w obrębie uszkodzonej wcześniej skóry (pierwotnym obszarze rany), gdzie powstaje zbyt duża ilość tkanki łącznej – bliznowatej. Tkanka taka jest wypukła, twarda, niejednokrotnie nabrzmiała, zaczerwieniona i wystaje ponad powierzchnię zdrowej skóry. Ten rodzaj blizn najczęściej powstaje w wyniku oparzeń.

    Blizny zanikowe (atroficzne)

    Blizny zanikowe powstają w wyniku zaburzenia procesu gojenia, gdy powstaje zbyt mało tkanki łącznej – blizny te charakteryzuje zmniejszona zawartość kolagenu. Klasyfikacja blizn zanikowych jest istotna, ponieważ mogą one różnić się głębokością i szerokością, co wpływa na wybór odpowiedniego leczenia. Słaby lub powolny przebieg gojenia powoduje zapadanie się skóry i tworzenie się wgłębień. Nierówności skóry, widoczne zagłębienia i kratery charakteryzują wygląd blizn atroficznych. Są to blizny wklęsłe, mające wyraźnie zaznaczone brzegi. Najczęściej są konsekwencją wzmożonego trądziku, chorób takich jak ospa wietrzna czy operacji chirurgicznych. Również rozstępy należą do blizn atroficznych.

    Bliznowce (keloidy)

    Keloidy – najmniej estetyczne z blizn – powstają po zagojeniu się rany i charakteryzuje je nadmiar tkanki łącznej  włóknistej. Zwiększenie ilości tkanki następuje przeważnie po kilku miesiącach od urazu i zatrzymuje się samoistnie po pewnym czasie. W przypadku bliznowców tkanka rozrasta się w sposób niekontrolowany i najczęściej wychodzi poza obszar uszkodzenia skóry. Keloid jest stwardniały, zgrubiały, nie posiada mieszków włosowych ani gruczołów łojowych i potowych. Kolor takiej blizny jest czerwony lub sino – czerwony. Bliznowce raczej nie powodują dolegliwości bólowych czy dyskomfortu np. z powodu ciągnięcia skóry Często jednak są powodem niepokoju związanego z wyglądem i estetyką.

    Rodzaje blizn – pochodzenie

    Ze względu na rodzaj powstania wyróżnia się następujące rodzaje blizn:

    Blizny po operacji

    Blizna po operacji to blizna, która powstaje po uszkodzeniu skóry odpowiednimi narzędziami przez chirurga w czasie wykonywania zabiegu chirurgicznego. Jej powstanie jest naturalnym elementem zdrowienia. Każda z powstałych po  zabiegu chirurgicznym blizn jest indywidualna, a jej wygląd uzależniony jest od wielu czynników. Blizny pooperacyjne różnią się wyglądem, wielkością, kolorem, mają różnorakie umiejscowienie. Powstałe po zabiegach blizny często mają negatywny wpływ na funkcjonowanie operowanej okolicy (np. stawu), ponieważ zaburzają strukturę i utrudniają przesuwanie się tkanek przeciętych podczas zabiegu. Pielęgnowanie każdej z nich wymaga indywidualnego podejścia do leczenia czy rehabilitacji. Blizny pooperacyjne możemy podzielić na:

    • blizny po operacjach chirurgicznych np. po operacjach kardiologicznych czy gastrologicznych
    • blizny po operacjach plastycznych
    • blizny po wypadkach, które wymagały zszycia rany lub inne ingerencji chirurgicznej

    W początkowym stadium dojrzewania blizna jest zaczerwieniona lub różowa, blednie z upływem czasu.   Blizny pooperacyjne i powypadkowe różnią się długością, wyglądem, kolorem oraz innymi cechami zewnętrznymi. Każda z nich wymaga indywidualnego leczenia i rehabilitacji. Usuwanie blizny po operacji lub blizny powypadkowej także wymaga profilowanego programu zabiegowego, który uwzględni charakterystykę zmian na powierzchni skóry. Problem z blizną może dotyczyć jej strony wizualnej, a wtedy z pomocą przychodzi medycyna estetyczna i różnego rodzaju zabiegi. Blizna pooperacyjna może też wpływać na funkcjonowanie stawu lub innego miejsca, w którym doszło do przerwania ciągłości tkanki.

    Blizny po oparzeniu

    Blizny pooparzeniowe to skutek urazu skóry powstałego z powodu oparzenia termicznego, chemicznego, elektrycznego lub radiacyjnego. Często są rozległe, powodują dolegliwości bólowe, dyskomfort i świąd. Należą do blizn, które bardzo trudno się goją. Niejednokrotnie mają nieestetyczny wygląd, różnorodny kolor i strukturę. Większość blizn pooparzeniowych można usunąć lub znacznie zredukować, wykorzystując zabiegi medycyny estetycznej z wykorzystaniem różnorodnych urządzeń takich jak: lasery, dermapen, maszyn bazujących na działaniu fali radiowej oraz stosując odpowiednie peelingi czy mezoterapię.

    Blizny potrądzikowe

    W wyniku gojenia się ran powstałych w procesie chorobowym jakim jest trądzik mogą powstawać blizny potrądzikowe. Pojawiają się one najczęściej w przypadku niepodjęcia lub stosowania niewłaściwego leczenia trądziku. Przyczyna powstawania blizn to także niewłaściwa pielęgnacja skóry i samodzielne wyciskanie wyprysków.  Blizny potrądzikowe najczęściej zlokalizowane są w obrębie twarzy, przez co są bardzo widoczne i mogą być powodem odczuwania dyskomfortu z powodów estetycznych i zaniżonej samooceny.   Z pomocą przychodzi medycyna estetyczna, oferując zabiegi takie jak np.:

    Blizny pourazowe

    Blizny pourazowe powstają wskutek mechanicznego uszkodzenia skóry w ranach kłutych, szarpanych, ciętych. Powstanie takiego uszkodzenia związane jest z przedłużonym czasem gojenia, w związku z czym takie blizny mogą się kształtować nawet od 6 do 12 miesięcy a ich przebudowa może zająć kolejne 6 miesięcy. Często są nieestetyczne, mają nierówne brzegi, widoczne są niedbale (na szybko) wykonane szwy. Przeważnie są twarde, sinoczerwone, mogą wywoływać świąd i uczucie pieczenia. Osoby z bliznami pourazowymi niejednokrotnie odczuwają nerwobóle (nerwy mogą znajdować się w tkance blizny) lub mają zaburzone ukrwienie w miejscu występowania zmienionej tkanki. Usuwanie blizn pourazowych możliwe jest dopiero, gdy są całkowicie dojrzałe. Wcześniejsze leczenie blizn pourazowych koncentruje się na poprawie krążenia w obrębie zmienionej tkanki, jej uelastycznieniu, zmiękczeniu i zmniejszeniu. W leczeniu blizn pourazowych można stosować:

    Usuwanie i gojenie blizn

    Aby tkanka skórna miała szansę na dobrą regenerację po urazie czy zabiegu chirurgicznym, powinno się stosować różnego rodzaju kosmetyki i preparaty oraz wspomóc proces gojenia zabiegami medycyny estetycznej.

    Maści, kosmetyki

    Prace mające na celu poprawę stanu blizny niedojrzałej oraz zmniejszenie jej widoczności i dyskomfortu pacjenta, można rozpocząć niezwłocznie po powstaniu blizny. Blizny niedojrzałe można leczyć przez stosowanie preparatów przeznaczonych do pielęgnacji blizn i ich okolic. Mogą to być plastry, kremy czy maści np. z masy perłowej z dodatkiem kwasu hialuronowego, wyciągiem z cebuli czy na bazie silikonów oraz preparaty kolagenowe. Takie maści i kosmetyki dostarczają do blizny składniki czynne, które znacznie przyspieszają procesy dojrzewania blizny.

    Zabiegi laserowe

    Zabiegi laserowe na blizny uznawane są za nieinwazyjne, mają na celu kontrolowane niszczenie zmienionych komórek i prowokowanie skóry do regeneracji oraz odnowy. Laseroterapia pomaga zmniejszyć rozmiar blizny, przyczynia się także do wyrównania kolorytu. Działanie lasera wywołuje reakcję termiczną w tkankach (światło laserowe zamieniane jest w ciepło). Uznajemy ją za nieinwazyjną opcję leczenia blizn.  Zastosować można w tym celu różne rodzaje laserów, m. in. laser frakcyjny ablacyjny, którego wiązka wprowadzana jest do wnętrza skóry, gdzie promień lasera podgrzewa znajdującą się w komórkach wodę, czego skutkiem jest zniszczenie podgrzanych komórek oraz wywołanie procesów regeneracyjnych w skórze.  Inne działania ma laser frakcyjny nieablacyjny – ten rodzaj podgrzewa wewnętrzną warstwę skóry, prowadząc do powstawania nowych włókien kolagenowych. Leczenie laserem frakcyjnym ma za zadanie spłycić i uelastycznić tkanki. Możliwe jest usunięcie nawet do 30% tkanki łącznej, która tworzy bliznę. Powstająca w procesie regeneracji tkanka zastępuje bliznę i upodabnia ją do zdrowej skóry.

    Peeling chemiczny

    Peeling chemiczny to metoda polegająca na złuszczaniu wierzchniej warstwy skóry przy pomocy substancji chemicznych – kwasów. Metoda ta uszkadzając skórę w kontrolowanym procesie (dzięki wywołanym przez kwasy podrażnieniom) stymuluje skórę do rozpoczęcia intensywnych procesów regeneracyjnych i oraz produkcji elastyny oraz kolagenu.  W procesie najczęściej wykorzystywane są kwasy AHA (migdałowy i mlekowy), BHA (np. kwas salicylowy), PHA (np. kwas laktobionowy).

    Mikrodermabrazja

    Mikrodermabrazja jest zabiegiem polegającym na usunięciu martwego naskórka. To nieinwazyjny, mechaniczny mikropeeling wykonywany za pomocą kontrolowanego i precyzyjnego strumienia mikro kryształków korundu, diamentowych tarcz lub strumienia wody (hydrabrazja). Zabieg mikrodermabrazji, oprócz złuszczania, dotlenia i wzmacnia skórę oraz stymuluje produkcję kolagenu. Zabieg wspomaga walkę z przebarwieniami, bliznami i rozstępami – w efekcie mikrodermabrazji skóra, na której znajdują się zmiany, z czasem zastępowana jest zdrową tkanką. Intensywniejsze działanie zapewnia dermabrazja – przy tym zabiegu ścierany jest nie tylko naskórek, lecz także górne warstwy skóry właściwej.

    Inne zabiegi

    • Chirurgiczne usunięcie blizny – chirurg plastyk prowadzi zabieg w znieczuleniu miejscowym. Operacja polega na usunięciu starej blizny oraz specjalnym przygotowaniu brzegów nowo powstałej rany i zszyciu ich cienką nicią. Po zabiegu blizna nie znika całkowicie, jednak staje się zdecydowanie mniej widoczna.
    • Fizjoterapia – przy leczeniu blizn pomocne mogą być zabiegi fizjoterapeutyczne, takie jak: mobilizację blizny, masaże, igłowanie na sucho czy kinesiotaping. Takie działania mają na celu zwiększenie elastyczności i ruchomości tkanek, zapobieganie powstawaniu zrostów oraz zmniejszenie u pacjentów uczucia ciągnięcia.
    • Frakcyjna radiofrekwencja mikroigłowa – to zabieg, który polega na mikronakłuwaniu skóry głowicą zawierającą złote igły i jednoczesnym podgrzewaniu jej przy wykorzystaniu emisji fal radiowych. Takie działania wywołują uruchomienie naturalnych procesów naprawczych dzięki przestrzennemu przegrzaniu skóry. Efektem zabiegu jest jest remodeling kolagenu, leczenie blizn i usuwanie rozstępów.
    • Mezoterapia igłowa to inaczej ostrzykiwanie skóry przy użyciu specjalnych urządzeń. Odpowiednie substancje lecznicze, takie jak kwas hialuronowy, aktywne witaminy, peptydy czy naturalne ekstrakty, są wprowadzane w okolicę blizny lub rozstępów, dzięki czemu następuje odżywienie miejsc osłabionych lub zmienionych chorobowo.

    Chcesz wiedzieć więcej? Sprawdź, jakie są najpopularniejsze i najczęściej wybierane usługi medycyny estetycznej

    Scroll to Top