Czym jest medycyna estetyczna a czym zabiegi kosmetyczne
Medycyna estetyczna jest działem esteologii medycznej, czyli nauki o badaniu, pielęgnacji oraz przywracaniu atrakcyjności fizycznej. Medycyna estetyczna zajmuje się działaniami pomiędzy kosmetologią a chirurgią plastyczną.
Podobny do medycyny estetycznej cel mają zabiegi kosmetyczne. Kosmetologia również zajmuje się zwiększaniem atrakcyjności fizycznej ludzkiego ciała. W tym celu stosowane są metody nieinwazyjne: zabiegi pielęgnacyjne z wykorzystaniem kosmetyków, masaże, rehabilitacja oraz odpowiednio zbilansowana dieta. Kosmetyka pielęgnacyjna to także dbanie o włosy i paznokcie.
Naczelna Rada Lekarska definiuje medycynę estetyczną jako świadczenia zdrowotne mające związek z ingerencją w tkanki ludzkie (w odróżnieniu od chirurgii plastycznej tu ingerencja jest niewielka, medycyna estetyczna jest małoinwazyjna). Zabiegi medycyny estetycznej mogą być wykonywane jedynie przez lekarzy i lekarzy dentystów, a efektem działań ma być poprawa wyglądu pacjenta oraz związane z tym jego samopoczucie.
Medycy do wykonywania działań z zakresu medycyny estetycznej, wykorzystują wyroby medyczne (np. urządzenia do laseroterapii, ultradźwięków, mezoterapii, mikrodermabrazji, peelingów chemicznych) oraz leki, które w sposób małoinwazyjny działają na skórę i opóźniają procesy starzenia lub korygują powstałe na skórze zmiany, jak chociażby blizny czy niedoskonałości spowodowane procesem chorobowym. Do zabiegów medycyny estetycznej zaliczane są również iniekcje podskórne z toksyny botulinowej, wypełniaczy, osocza czy biostymulatorów.
Działania w obrębie medycyny estetycznej docierają do głębszych warstw skóry niż w przypadku działań kosmetycznych. Kosmetologia ma na celu podtrzymanie zastanego stanu skóry, medycyna estetyczna natomiast może w pewnym stopniu odwracać efekty starzenia i poprawiać funkcjonowanie skóry.
Kto może wykonywać zabiegi kosmetyczny?
Zgodnie z aktualnie obowiązującym prawem zabiegi kosmetyczne może wykonywać osoba zarówno z wykształceniem medycznym, jak i niemedycznym. Może to być magister kosmetologii lub technik kosmetolog. Co jest niezwykle istotne, zabiegi kosmetyczne nie mogą być inwazyjne, w żaden sposób przerywać ciągłości tkanek ludzkich (np. iniekcje z toksyny botulinowej czy kwasu hialuronowego, lifting za pomocą nici), nie można też do ich wykonywania używać wyrobów medycznych (urządzenia do laseroterapii, mezoterapii itp.). Wykonywane w gabinetach kosmetycznych zabiegi to przede wszystkim profilaktyka przeciwstarzeniowa oraz zabiegi pielęgnacyjne z wykorzystaniem kosmetyków ( takich jak np. maseczki, kremy, peelingi niebędące wyrobami medycznymi) i upiększające: manicure, pedicure, usługi fryzjerskie.
Kto zajmuje się medycyną estetyczną?
Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 13 czerwca 2023 r. w sprawie umiejętności zawodowych lekarzy i lekarzy dentystów Dz. U. 2023 poz. 1189 zabiegi medycyny estetycznej mogą być wykonywane jedynie przez lekarzy posiadających prawo wykonywania zawodu. Jest to związane z inwazyjnością (choć niewielką) zabiegów medycyny estetycznej oraz wpływem jej działań na organizm ludzki. Oprócz poprawienia wyglądu, zabiegi te ingerują w tkanki, zmieniając działanie poszczególnych komórek i struktur. Zabiegi medycyny estetycznej niosą pewne ryzyko powikłań, w związku z czym nie mogą być wykonywane przez osoby nie posiadające odpowiednich kwalifikacji.
Kiedy wybrać zabiegi kosmetyczne, a kiedy medycynę estetyczną
Mając na uwadze fakt, iż kosmetologia zajmuje się pielęgnacją oraz utrzymaniem odpowiedniego stanu skóry, zabiegi z tej dziedziny można stosować regularnie, gdyż nie ingerują w ciało ludzkie. Zabiegi kosmetyczne warto wybierać regularnie, aby odżywiać i pielęgnować ciało. W tej dziedzinie znajdują się również zabiegi upiększające, takie jak np. manicure, pedicure czy henna. Po usługi medycyny estetycznej powinno się sięgać dopiero, gdy widoczne są już pierwsze oznaki starzenia (około 25-30 r. ż), na skórze są widoczne blizny, niedoskonałości lub przebarwienia.
Zabiegi na twarz
Nieinwazyjne zabiegi na twarz, które można wykonywać w gabinecie kosmetycznym to przede wszystkim oczyszczanie, np. z pomocą peelingów lub manualne, złuszczanie (np. peelingi enzymatyczne), nawilżanie (m. in. preparaty na bazie kwasu hialuronowego, retinolu, z witaminą C), wspomaganie bariery ochronnej skóry dzięki stosowaniu maseczek i serów wykonanych na odpowiednich składnikach.
W gabinetach kosmetycznych można też skorzystać z masażu twarzy czy knesjotapingu oraz zabiegów upiększających, takich jak henna brwi i rzęs lub wykonanie makijażu.
Głębsze oczyszczanie twarzy możliwe jest w gabinetach medycyny estetycznej. Tam do zabiegów wykorzystywane są urządzenia przeznaczone do użytkowania przez lekarzy oraz mocniejsze preparaty medyczne.
W gabinecie medycyny estetycznej można skorzystać z: mikrodermabrazji i dermabrazji, peelingów chemicznych, mezoterapii igłowej. Mocniejsze działanie przeciwzmarszczkowe oraz likwidujące pierwsze zmarszczki to np. zabiegi iniekcyjne polegające na wstrzyknięciu kwasu hialuronowego, toksyny botulinowej czy biostymulatorów. Często stosuje się też nici liftingujące i regenerujące czy ostrzykiwanie osoczem bogatopłytkowym.
Oferta klinik w zakresie medycyny estetycznej oparta jest też na stosowaniu urządzeń medycznych do laseroterapii (usuwanie blizn, zmarszczek, owłosienia, tatuaży, makijażu permanentnego itp.), ultradźwięków czy fal radiowych. Odpowiednio dobrana terapia pomaga w walce z oznakami starzenia się oraz wspomaga procesy regeneracyjne skóry i pobudza tkanki do działania.
Ponadto w zakresie odmładzania skóry warto skorzystać z zabiegów takich jak:
- laser frakcyjny – polega na stymulowaniu skóry do odbudowy poprzez wykonanie mikrouszkodzeń.
- termolifting – podgrzewanie odpowiednich warstw skóry za pomocą podczerwini lub fal radiowych, co prowadzi do kurczenia się włókien kolagenowych i pobudza skórę do odnowy i produkowania kolagenu.
- EndyMed PRO
- Derma V
- LaseMD ULTRA
- HOLLYWOOD SPECTRA™
- Laser frakcyjny eCO2 Plus
- GENIUS®
- LaseMD
- VMAT Pro Medical
- Enlighten®
- Cutera Enlighten III
- Platforma Xeo
- Ulfit
- ULTRAFORMER III
- Excel HR
- MedArt FRx Intenz™ CO2
Zabiegi na oczy
Skóra wokół oczu jest bardzo delikatna i wymaga specjalnej pielęgnacji. To tutaj pojawiają się pierwsze widoczne zmarszczki.
Gabinety kosmetyczne w tej kwestii oferują zabiegi pielęgnacyjne czy masaże, np. Kobido (niechirurgiczny lifting twarzy). Pielęgnując skórę okolic oczu należy przede wszystkim zadbać o regenerację i nawilżanie. Warto zdecydować się na zabiegi na kosmetykach zawierających takie składniki jak: ceramidy, retinol, witamina C, kwas hialuronowy, śluz ślimaka, peptydy, oleje roślinne oraz kofeinę. Można skorzystać także z mezoterapii bezigłowej czy różnorodnych okładów, np. z płatków kwasu hialuronowego.
W gabinetach kosmetycznych można wykonać także zabiegi henny brwi i rzęs, regulacji brwi pensetą lub woskiem.
Oferta medycyny estetycznej w zakresie zabiegów dotyczących okolic oczu jest bardziej rozbudowana. Małoinwazyjne techniki to przede wszystkim mezoterapia igłowa (np. Dermapen), redukcja cieni pod oczami kwasem hialuronowym, ultradźwięki na obrzęki dolnych powiek. Stosuje się także masaże mechaniczne wspomagane urządzeniami dostępnymi w gabinetach medycyny estetycznej, karboksyterapię (terapia dwutlenkiem węgla), ostrzykiwania toksyną botulinową, kwasem hialuronowym lub osoczem bogatopłytkowym oraz zabiegi z wykorzystaniem laserów frakcyjnych i laserów CO2.
Zabiegi dla ciała
Zarówno w ofercie gabinetów kosmetycznych jak i medycyny estetycznej możemy znaleźć zabiegi depilacji ciała. Różnica jest taka, że u kosmetologa nie można wykonać depilacji trwałej, tj. laserowej. Kosmetolog posłuży się woskiem lub innymi, nieinwazyjnymi metodami.
Podobnie jest z peelingami ciała. Te dostępne w gabinetach kosmetycznych są delikatniejsze, nie oczyszczają skóry aż tak głęboko jak peelingi chemiczne dostępne w klinikach medycyny estetycznej.
Kosmetolog oferuje zabiegi nawilżające, złuszczające i pielęgnujące. Można skusić się na masaże, okłady z alg, czekolady, minerałów z morza martwego czy glinek mineralnych. Kosmetyczka wykonuje także manicure i peducire, zdobienie paznokci żelem lub lakierem hybrydowym.
Medycyna estetyczna na ciało oferuje zabiegi wyszczuplające oraz redukujące celulit, jak np. lipoliza iniekcyjna lub ultradźwiękowa, endermologia, laseroterapia, HIFU (rozbicie komórek tłuszczowych), zabiegi urządzeniami wykorzystującymi prąd elektromagnetyczny o wysokich częstotliwościach.
Jak zdobyć wiedzę
Medycyna estetyczna nie jest jeszcze w Polsce odrębną gałęzią medycyny, nie została prawnie usankcjonowana. Wiadomo natomiast, iż zabiegi małoinwazyjne z wykorzystaniem wyrobów medycznych, jakimi są urządzenia do laseroterapii, ultradźwięków itp. oraz leki czy preparaty medyczne (np. kwas hialuronowy, toksyna botulinowa) zgodnie z prawem może wykonywać jedynie lekarz posiadający prawo do wykonywania zawodu. Nigdzie nie jest określona specjalizacja lekarska, więc może to być nawet pediatra, neurolog, dermatolog czy kardiolog.
Studia
Oprócz ukończenia studiów medycznych osoba, która chciałaby zajmować się medycyną estetyczną powinna podjąć studia podyplomowe dla lekarzy z zakresu medycyny estetycznej. Takie kierunki są organizowane przez rożne ośrodki naukowe.
Kursy
Obsługa urządzeń takich jak lasery oraz inne maszyny wykorzystywane w medycynie estetycznej, wymaga ukończenia kursu i otrzymania certyfikatu. Szkolenia takie organizowane są przez producentów i dostawców wyrobów medycznych. Wiedzę można poszerzać na kursach, konferencjach i szkoleniach organizowanych przez liczne stowarzyszenia i organizacje zimujące się medycyną estetyczną.
Lektury
Na rynku księgarskim dostępnych jest wiele pozycji dotyczących technik medycyny estetycznej. Często książki wydawane są w formie ebooków. Oprócz tematyki związanej z wykonywaniem zabiegów lekarz powinien także aktualizować wiedzę dotyczącą budowy skóry, postępowania okołozabiegowego czy preparatów, które wykorzystywane są do wstrzykiwania w czasie niektórych zabiegów. W tym celu warto prenumerować ogólnoświatowe czasopisma branżowe, gdyż opisane tam są wszelkie nowości i badania naukowe.
Gdzie iść na praktyki/zdobywać doświadczenie
Studia medyczne oraz wszelkie kursy z zakresu medycyny estetycznej obejmują szereg działań praktycznych, bez których nie można ukończyć danego szkolenia. W ramach zajęć na uczelni obowiązkowe praktyki można realizować w gabinetach medycyny estetycznej czy klinikach beauty.
Kto może otworzyć swoją klinikę/gabinet kosmetyczny? – porównanie
Każdy może otworzyć działalność gospodarczą, której celem będzie prowadzenie gabinetu kosmetycznego lub medycyny estetycznej. Właściciel nie musi posiadać wykształcenia medycznego czy z dziedziny kosmetologii. Należy jednak pamiętać, iż wykonywać zabiegi może jedynie wyspecjalizowana kadra, w związku z czym bez zatrudnienia lekarzy czy kosmetologów działalność nie będzie mogła się rozpocząć.
Wymagania
Jak przy otwieraniu każdej placówki medycznej, tak i w zakresie medycyny estetycznej należy spełnić wymogi prawne. Klinika powinna znajdować się w odrębnym budynku (bez dzielenia gabinetu z innym rodzajem działalności gospodarczej), obiekt ma posiadać wentylację, drzwi o odpowiedniej szerokości, oraz minimalną wysokość pomieszczeń 2,2 m. Wymagane jest posiadanie nieprzechodnich pomieszczeń do zabiegów, wyposażonych min. W umywalkę z dostępem do ciepłej i zimnej wody, poczekalni, szatni oraz pomieszczeń higieniczno – sanitarnych oddzielnych dla personelu i pacjentów, osobnych miejsc do przechowywania: preparatów kosmetycznych, środków czystości, czystej i brudnej bielizny, miejsce do sterylizacji narzędzi, miejsce do składowania odpadów (w tym medycznych).
Konieczne jest uzyskanie pozwolenia Sanepidu.
Koszty
Koszty otwarcia działalności gospodarczej związanej z medycyną estetyczną są dość wysokie, zaczynają się od około 200 tys. wzwyż. Wszystko zależy od ceny zakupu lub wynajmu lokalu, koniecznych do wykonania przeróbek, wielkości i umiejscowienia kliniki oraz kosztów sprzętu, a w ten warto zainwestować, ponieważ będzie wizytówką gabinetu. Im nowszy i lepszy sprzęt, tym efekty zabiegów medycyny estetycznej będą bardziej udane co spowoduje napływ nowych oraz powracanie starych klientów na kolejne zabiegi.
Personel
Personel gabinetu, oprócz odpowiedniego wykształcenia, powinien być także dyskretny, empatyczny i wyrozumiały. Nawet osoby pracujące na recepcji winny wzbudzać zaufanie i dawać poczucie bezpieczeństwa.
Warto inwestować w personel, dając mu dostęp do aktualności ze świata medycyny estetycznej oraz dostęp do nowych szkoleń i urządzeń, bowiem to właśnie lekarze i efekty ich pracy będą najlepszą wizytówką i reklamą gabinetu.
Możliwe zarobki
Wysokość zarobków będzie zależała od tego jak duży wkład inwestycyjny zostanie poniesiony, od wielkości gabinetu, ilości wykonywanych zabiegów oraz pacjentów. Pewne jest, że medycyna estetyczna jest gałęzią, która się prężnie rozrasta i zyski z niej będą coraz większe. Początkujący lekarz medycyny estetycznej zarabia ok 6 000 – 7 000 zł. Zarobki doświadczonych medyków mogą sięgać nawet 30 000/miesięcznie. Łatwo więc sobie wyobrazić, że właściciel gabinetu czy kliniki może zarabiać znacznie więcej.
Promocja (oraz trudności z promocją)
Aktualnie promowanie klinik i gabinetów medycyny estetycznej jest utrudnione, w związku z wprowadzeniem ustawy zakazującej reklamowania wyrobów medycznym przeznaczonych do użytku przez profesjonalistów, jakimi niewątpliwie są urządzenia i preparaty wykorzystywane do małoinwazyjnej działalności w zakresie medycyny estetycznej. Nie jest to jednak niemożliwe. W Internecie promować można się przede wszystkim przez pozycjonowanie i SEO, content marketing oraz media społecznościowe. Tu jednak należy uważać i dokładnie zapoznać się z aktami prawnymi dotyczącymi reklamy. Najlepiej promować treści wykorzystując kontent edukacyjny oraz czysto informacyjny. Istotne są także zakazy udzielania korzyści majątkowych osobom w zamian za wystawianie pozytywnych opinii.
Pełną reklamę można kierować jedynie do profesjonalistów, a więc umieszczać ją np. w branżowych czasopismach.